Aves de nossa região

01/07/2012 18:52

            O cerrado é o bioma presente no centro do nosso país, esse bioma de vegetação característica, apresentando diversidade na vegetação e dois climas bem definidos, uma estação fria e seca e outra quente e chuvosa. Essa diversidade de características possibilita a presença de inúmeras espécies de animais, dentre elas as aves.

            As aves apresentam em sua maioria hábitos diurnos, resaltando algumas exceções, como as conhecidas corujas. A classe facilmente reconhecida por ser a única que nos tempos modernos apresentam penas, tem no cerrado uma grande diversidade. As espécies de aves encontradas no cerrado chegam a 837 espécies, cerca de 46% das espécies do Brasil. Muito desses animais utilizam essa regiam para a reprodução, e estudos comprovam que a reprodução dessa grande parte de aves depende do cerrado, apenas 10% (aproximadamente 32 espécies) delas são endêmicas, ou seja, ocorrem somente e exclusivamente no cerrado.

            Devido ao desenvolvimento humano, a ocupação do cerrado se torna um risco para a avifauna, pois muitas espécies do cerrado já se encontra criticamente ameaçada de extinção, e apesar de algumas delas se adaptarem ao antropismo (mudança feita pelo homem), sua grande maioria não se adapta, tornando grandes indicadores ecológicos, se uma espécie é difícil de se adaptar e a população dela é grande, podemos com certeza afirmar que o local esta bem conservador!

A ornitologia é, alem de profissão para muitos, um hobby. Trata-se da observação de aves, dês de seu comportamento ate mesmo de sua beleza em vida livre, e engana-se quem pensa que para isso precisa ser formado em uma faculdade, basta gostar de aves. Se você não consegue ver no seu quintal muitas espécies, não perca tempo, aqui em Uberaba, tem a RPPN- Vale Encantado, uma reserva que você pode visitar e conhecer uma grande diversidade de espécies de avifauna, quem sabe você não descobre um novo hobby! 

(Autor: Pedro H. Morais)

 

Categorias baseadas nas diretrizes da IUCN - Birdlife International: Red List of Threatened Species. Version 2010.1. (LC) Baixo risco, (NT) Quase ameaçada, (VU) Vulnerável, (EN) Em perigo, (CR) Em perigo crítico

 

Nome do Táxo                                                                             Nome em Português                                         Status

 

 

 

STRUTHIONIFORMES Latham, 1790

            RHEIDAE Bonaparte, 1849

Rhea americana (Linnaeus, 1758)                                            ema                                                                     NT

 

TINAMIFORMES Huxley, 1872

                TINAMIDAE Gray, 1840

Crypturellus undulatus (Temminck, 1815)                              jaó                                                                     LC

Crypturellus parvirostris (Wagler, 1827)                       inhambu-chororó                                                      LC

Nothura maculosa (Temminck, 1815)                           codorna-amarela                                                     LC

 

ANSERIFORMES Linnaeus, 1758

                ANHIMIDAE Stejneger, 1885

Dendrocygna viduata (Linnaeus, 1766)                                irerê                                                                   LC

 

GALLIFORMES Linnaeus, 1758

                CRACIDAE Rafinesque, 1815

Crax fasciolata (Spix, 1825)                                    mutum-de-penacho                                                       LC

Penelope obscura (Temminck, 1815)                             jacuaçu                                                                  LC

 

CARIAMIFORMES Furbringer, 1888

                CARIAMIDAE Bonaparte, 1850

 Cariama cristata (Linnaeus, 1766)                                  seriema                                                                 LC

 

CHARADRIIFORMES Huxley, 1867

                CHARADRIIDAE Leach, 1820

Vanellus chilensis (Molina, 1782)                                 quero-quero                                                             LC

 

GRUIFORMES Bonaparte, 1854

                ARAMIDAE Bonaparte, 1852

Aramides cajanea (Statius Muller, 1776)           saracura-três-potes                                                       LC

 

CICONIIFORMES Bonaparte, 1854

                ARDEIDAE Leach, 1820

Ardea alba (Linnaeus, 1758)                                   garça-branca-grande                                                 LC

Bubulcus ibis (Linnaeus, 1758)                                   garça-vaqueira                                                       LC

Egretta thula (Molina, 1782)                                   garça-branca-pequena                                                LC

Syrigma sibilatrix (Temminck, 1824)                           maria-faceira                                                          LC

Mesembrinibis cayennensis (Gmelin, 1789)                 coró-coró                                                            LC

Theristicus caudatus (Boddaert, 1783)                             curicaca                                                            LC

 

CATHARTIFORMES Seebohm, 1890

                CATHARTIDAE Lafresnaye, 1839

Cathartes aura (Linnaeus, 1758)                           urubu-de-cabeça-vermelha                                      LC

Coragyps atratus (Bechstein, 1793)                          urubu-de-cabeça-preta                                          LC

Sarcoramphus papa (Linnaeus, 1758)                                     urubu-rei                                                   LC

 

ACCIPITRIFORMES Bonaparte, 1831

                ACCIPITRIDAE Vigors, 1824

Gampsonyx swainsonii (Vigors, 1825)                                  gaviãozinho                                                  LC

Elanus leucurus (Vieillot, 1818)                                            gavião-peneira                                               LC

Ictinia plumbea (Gmelin, 1788)                                                      sovi                                                          LC

Heterospizias meridionalis (Latham, 1790)                      gavião-caboclo                                               LC

Rupornis magnirostris (Gmelin, 1788)                                 gavião-carijó                                                 LC

Geranoaetus albicaudatus (Vieillot, 1816)                   gavião-de-rabo-branco                                       LC

Buteo brachyurus (Vieillot, 1816)                                    gavião-de-cauda-curta                                        LC

 

FALCONIFORMES Bonaparte, 1831

                FALCONIDAE Leach, 1820

Caracara plancus (Miller, 1777)                                             caracará                                                    LC

Milvago chimachima (Vieillot, 1816)                                   carrapateiro                                                 LC

Herpetotheres cachinnans (Linnaeus, 1758)                        acauã                                                      LC

Falco sparverius (Linnaeus, 1758)                                         quiriquiri                                                  LC

Falco femoralis (Temminck, 1822)                                 falcão-de-coleira                                            LC

 

SCOLOPACI Steijneger, 1885

                SCOLOPACIDAE Rafinesque, 1815

Tringa flavipes (Gmelin, 1789)                                maçarico-de-perna-amarela                                LC

 

COLUMBIFORMES Latham, 1790

                COLUMBIDAE Leach, 1820

Columbina minuta (Linnaeus, 1766)                            rolinha-de-asa-canela                                    LC

Columbina talpacoti (Temminck, 1811)                              rolinha-roxa                                                LC

Columbina squammata (Lesson, 1831)                              fogo-apagou                                             LC

Patagioenas picazuro (Temminck, 1813)                              pombão                                                   LC

Zenaida auriculata (Des Murs, 1847)                              pomba-de-bando                                          LC

Leptotila verreauxi Bonaparte, 1855                                      juriti-pupu                                                  LC

 

PSITTACIFORMES Wagler, 1830

                PSITTACIDAE Rafinesque, 1815

Amazona aestiva (Linnaeus, 1758)                              papagaio-verdadeiro                                         LC

Alipiopsitta xanthops (Spix, 1824)                                    papagaio-galego                                             NT

Aratinga aurea (Gmelin, 1788)                                               periquito-rei                                                LC

Aratinga leucophthalma (Statius Muller, 1776)            periquitão-maracanã                                       LC

Pionus menstruus (Linnaeus, 1766)                       maitaca-de-cabeça-azul                                       LC

Brotogeris chiriri (Vieillot, 1818)                                periquito-de-encontro-amarelo                           LC

Diopsittaca nobilis (Linnaeus, 1758)                                maracanã-pequena                                     LC

Forpus xanthopterygius (Spix, 1824)                                        tuim                                                          LC

Primolius maracana (Vieillot, 1816)                           maracanã-verdadeira                                         NT

 

CUCULIFORMES Wagler, 1830

                CUCULIDAE Leach, 1820

Piaya cayana (Linnaeus, 1766)                                       alma-de-gato                                              LC

Crotophaga ani Linnaeus, 1758                                       anu-preto                                                   LC

Guira guira (Gmelin, 1788)                                                anu-branco                                                 LC

 

STRIGIFORMES Wagler, 1830

                TYTONIDAE Mathews, 1912

Tyto alba (Scopoli, 1769)                                                  coruja-da-igreja                                          LC

                STRIGIDAE Leach, 1820

Athene cunicularia (Molina, 1782)                              coruja-buraqueira                                          LC

Megascops choliba (Vieillot, 1817)                            corujinha-do-mato                                        LC

Bubo virginianus (Gmelin, 1788)                                        jacurutu                                                   LC

 

CAPRIMULGIFORMES Ridgway, 1881

                NYCTIBIIDAE Chenu & Des Murs, 1851

Nyctibius griseus (Gmelin, 1789)                                        mãe-da-lua                                          LC

                CAPRIMULGIDAE Vigors, 1825

Hydropsalis albicollis (Gmelin, 1789)                                   bacurau                                             LC

Chordeiles nacunda (Vieillot, 1817)                                      corucão                                              LC

Eleothreptus anomalus(Gould, 1838)                       curiango-do-banhado                                NT

 

APODIFORMES Peters, 1940

                TROCHILIDAE Vigors, 1825

                PHAETHORNITHINAE Jardine, 1833

Phaethornis pretrei (Lesson & Delattre, 1839)       rabo-branco-acanelado                           LC

                TROCHILINAE Vigors, 1825

Eupetomena macroura (Gmelin, 1788)                         beija-flor-tesoura                                 LC

Aphantochroa cirrochloris (Vieillot, 1818)                         beija-flor-cinza                                   LC

Chlorostilbon lucidus (Shaw, 1812)                      besourinho-de-bico-vermelho                    LC

Heliomaster squamosus (Temminck, 1823)         bico-reto-de-banda-branca                      LC

Thalurania furcata (Gmelin, 1788)                              beija-flor-tesoura-verde                          LC

 

TROGONIFORMES A. O. U., 1886

                TROGONIDAE Lesson, 1828

Trogon surrucura Vieillot, 1817                                           surucuá-variado                              LC

 

CORACIIFORMES Forbes, 1844

                ALCEDINIDAE Rafinesque, 1815

Megaceryle torquata (Linnaeus, 1766)                  martim-pescador-grande                         LC

Chloroceryle americana (Gmelin, 1788)              martim-pescador-pequeno                       LC

                MOMOTIDAE Gray, 1840

Baryphthengus ruficapillus (Vieillot, 1818)                       juruva-verde                                     LC

Momotus momota (Linnaeus, 1766)                             udu-de-coroa-azul                              LC

 

GALBULIFORMES Fürbringer, 1888

                GALBULIDAE Vigors, 1825

Galbula ruficauda (Cuvier, 1816)                              ariramba-de-cauda-ruiva                        LC

                BUCCONIDAE Horsfield, 1821

Nystalus chacuru (Vieillot, 1816)                                       joão-bobo                                          LC

 

PICIFORMES Meyer & Wolf, 1810

                RAMPHASTIDAE Vigors, 1825

Ramphastos toco (Statius Muller, 1776)                      tucanuçu                                             LC

Pteroglossus castanotis (Gould, 1834)                      araçari-castanho                                LC

                PICIDAE Leach, 1820

Colaptes campestris (Vieillot, 1818)                            pica-pau-do-campo                           LC

Colaptes melanochloros (Gmelin, 1788)                  pica-pau-verde-barrado                      LC

Campephilus melanoleucos (Gmelin, 1788)   pica-pau-de-topete-vermelho                    LC

Dryocopus lineatus (Linnaeus, 1766)                     pica-pau-de-banda-branca                   LC

Melanerpes candidus (Otto, 1796)                              birro, pica-pau-branco                         LC

Picumnus albosquamatus (d'Orbigny, 1840)       pica-pau-anão-escamado                      LC

Veniliornis passerinus (Linnaeus, 1766)                    picapauzinho-anão                             LC

 

PASSERIFORMES Linné, 1758

                THAMNOPHILIDAE Swainson, 1824

Thamnophilus doliatus (Linnaeus, 1764)                       choca-barrada                                LC

Thamnophilus caerulescens Vieillot, 1816                    choca-da-mata                                LC

Herpsilochmus longirostris Pelzeln, 1868         chorozinho-de-bico-comprido                  LC

                DENDROCOLAPTIDAE Gray, 1840

Lepidocolaptes angustirostris (Vieillot, 1818)          arapaçu-de-cerrado                           LC

                FURNARIIDAE Gray, 1840

Furnarius rufus (Gmelin, 1788)                                          joão-de-barro                               LC

Phacellodomus ruber (Vieillot, 1817)                                  graveteiro                                    LC

                RYNCHOCYCLIDAE, Tello, Moyle, Marchese & Cracraft, 2009

Tolmomyias sulphurescens (Spix, 1825)              bico-chato-de-orelha-preta                 LC

Todirostrum poliocephalum (Wied, 1831)                         teque-teque                               LC

Todirostrum cinereum (Linnaeus, 1766)                ferreirinho-relógio                               LC

                TYRANNIDAE Vigors, 1825

Myiopagis sp                                                                        guaracava                                      LC

Elaenia sp                                                                           guaracava                                       LC

FLUVICOLINAE Swainson, 1832

Hirundinea ferruginea (Gmelin, 1788)                       gibão-de-couro                                  LC

Pyrocephalus rubinus (Boddaert, 1783)                      príncipe                                             LC

Knipolegus lophotes Boie, 1828                         maria-preta-de-penacho                         LC

Satrapa icterophrys (Vieillot, 1818)                            suiriri-pequeno                                    LC

Xolmis cinereus (Vieillot, 1816)                                    primavera                                           LC

Xolmis velatus (Lichtenstein, 1823)                           noivinha-branca                                  LC

Fluvicola nengeta (Linnaeus, 1766)                          lavadeira-mascarada                        LC

Gubernetes yetapa (Vieillot, 1818)                          tesoura-do-brejo                                   LC

Colonia colonus (Vieillot, 1818)                                    viuvinha                                             LC

Machetornis rixosa (Vieillot, 1819)                            suiriri-cavaleiro                                   LC

TYRANNINAE Vigors, 1825

Myiozetetes cayanensis (Linnaeus, 1766)    bentevizinho-de-asa-ferrugínea                LC

Pitangus sulphuratus (Linnaeus, 1766)                        bem-te-vi                                        LC

Myiodynastes maculatus (Statius Muller, 1776)        bem-te-vi-rajado                              LC

Megarynchus pitangua (Linnaeus, 1766)                            neinei                                        LC

Tyrannus albogularis (Burmeister, 1856)          suiriri-de-garganta-branca                     LC

Tyrannus melancholicus (Vieillot, 1819)                               suiriri                                        LC

Tyrannus savana (Vieillot, 1808)                                      tesourinha                                      LC

Myiarchus swainsoni (Cabanis & Heine, 1859)                      irré                                         LC

Myiarchus ferox (Gmelin, 1789)                                       maria-cavaleira                              LC

                PIPRIDAE Rafinesque, 1815

Antilophia galeata (Lichtenstein, 1823)                          soldadinho                                     LC

PASSERI Linné, 1758

CORVIDA Sibley, Ahlquist & Monroe, 1988

                VIREONIDAE Swainson, 1837

Cyclarhis gujanensis (Gmelin, 1789)                              pitiguari                                          LC

Vireo olivaceus (Linnaeus, 1766)                                    juruviara                                          LC

                CORVIDAE Leach, 1820

Cyanocorax cristatellus (Temminck, 1823)          gralha-do-campo                                   LC

PASSERIDA Linné, 1758

                HIRUNDINIDAE Rafinesque, 1815

Pygochelidon cyanoleuca (Vieillot, 1817)  andorinha-pequena-de-casa                        LC

Stelgidopteryx ruficollis (Vieillot, 1817)                 andorinha-serradora                             LC

                TURDIDAE Rafinesque, 1815

 Turdus rufiventris (Vieillot, 1818)                               sabiá-laranjeira                                 LC

Turdus amaurochalinus (Cabanis, 1850)                   sabiá-poca                                     LC

                MIMIDAE Bonaparte, 1853

Mimus saturninus (Lichtenstein, 1823)                  sabiá-do-campo                                LC

                COEREBIDAE d'Orbigny & Lafresnaye, 1838

Coereba flaveola (Linnaeus, 1758)                              cambacica                                     LC

                THRAUPIDAE Cabanis, 1847

Lanio penicillata (Spix, 1825)                                   pipira-da-taoca                                   LC

Lanio cucullatus (Statius Muller, 1776)                   tico-tico-rei                                         LC

Saltator similis d'Orbigny & Lafresnaye, 18    trinca-ferro-verdadeiro                            LC

Tangara palmarum (Wied, 1823)                      sanhaçu-do-coqueiro                            LC

Tangara sayaca (Linnaeus, 1766)                        sanhaçu-cinzento                               LC

Tangara cayana (Linnaeus, 1766)                          saíra-amarela                                   LC

Tersina viridis (Illiger, 1811)                                    saí-andorinha                                    LC

Dacnis cayana (Linnaeus, 1766)                               saí-azul                                           LC

                EMBERIZIDAE Vigors, 1825

Zonotrichia capensis (Statius Muller, 1776)            tico-tico                                           LC

Volatinia jacarina (Linnaeus, 1766)                            tiziu                                                LC

Sicalis flaveola (Linnaeus, 1766)            canário-da-terra-verdadeiro                         LC

Sporophila collaris (Boddaert, 1783)             coleiro-do-brejo                                      LC

Sporophila lineola (Linnaeus, 1758)                  bigodinho                                            LC

Sporophila caerulescens (Vieillot, 1823)         coleirinho                                              LC

Sporophila nigricollis (Vieillot, 1823)                   baiano                                                LC

Sporophila angolensis (Linnaeus, 1766)             curió                                                 LC

Arremon flavirostris Swainson, 1838    tico-tico-de-bico-amarelo                              LC

                ICTERIDAE Vigors, 1825

Icterus pyrrhopterus (Vieillot, 1819)                    encontro                                              LC

Chrysomus ruficapillus (Vieillot, 1819)             garibaldi                                               LC

Pseudoleistes guirahuro (Vieillot, 1819)   chopim-do-brejo                                        LC

Molothrus bonariensis (Gmelin, 1789)             vira-bosta                                              LC

Sturnella superciliaris (Bonaparte, 1850)  polícia-inglesa-do-sul                              LC

                FRINGILLIDAE Leach, 1820

Euphonia chlorotica (Linnaeus, 1766)                     fim-fim                                             LC

                ESTRILDIDAE Bonaparte, 1850

Estrilda astrild (Linnaeus, 1758)                         bico-de-lacre                                        LC

                PASSERIDAE Rafinesque, 1815

Passer domesticus (Linnaeus, 1758)                     pardal                                              LC

 

 

 

Contribuição: Biólogo Davi Leandro Santos Correia